Zawartość
Palec DNA jest kawałkiem DNA tak wyraźnym, że może udowodnić tożsamość osoby. Te odrębne obszary mogą przybierać różne formy, ale każda forma jest unikalna dla każdej osoby. Według Dr. D. P. Lyle'a w „Forensics for Dummies” prawdopodobieństwo, że dwie osoby otrzymały dokładnie taką samą liczbę powtórzonych sekwencji od swoich dwojga rodziców, to jedna na kilkaset bilionów dolarów.
Fakty
Nici DNA składają się z czterech podstawowych składników - guaniny (G), cytozyny (C), tyminy (T) i adeniny (A) - połączonych w pary A-T lub G-C zwane parami zasad. Każda nić DNA zawiera miliony par zasad. Naukowcy izolują i analizują odrębne obszary tych par zasad, aby znaleźć palce DNA.
Historia
Kiedy naukowcy po raz pierwszy zaczęli mapować ludzki genom - nasze DNA - byli zainteresowani genami, ponieważ uważali, że dzięki genom każda osoba jest wyjątkowa. Odkryli, że większość genomu to długie łańcuchy par zasad, które wydawały się nie mieć żadnego celu. Nazwali te długie sekwencje „śmieciowym DNA”. W 1985 roku Alec Jeffreys i jego koledzy odkryli, że „śmieci” jest naprawdę wyjątkowym narzędziem identyfikacji.
Identyfikacja
Na podstawie badań Jeffreysa dwie sekwencje są używane jako palce DNA. Pierwszy nazywa się tandemowymi powtórzeniami o zmiennej liczbie (VNTR), gdzie ten sam wzór powtarza się kilka razy w określonym obszarze nici DNA, ale może mieć setki par zasad. Drugi typ, krótkie powtórzenia tandemowe (STR), również powtarzają się wiele razy, ale zwykle mają tylko trzy do siedmiu par zasad. Ponieważ nici te są tak krótkie, można ich używać nawet wtedy, gdy próbka DNA ulegnie znacznej degradacji, mówi Lyle. W laboratorium próbki DNA są ekstrahowane, cięte, a następnie rozdzielane za pomocą elektroforezy. Po przeniesieniu na nylonową membranę fragmenty są znakowane i identyfikowany jest wzór palca.
Znaczenie
Chociaż dwie niepowiązane osoby mogą mieć te same sekwencje VNTR lub STR, naukowcy patrzą na palce z 12 różnych miejsc w nici DNA. Możliwe, że 1 na 100 osób może dzielić to samo powtórzenie w jednym miejscu; 3 na 100 może mieć dwa wspólne. Według Lyle'a szansa, że dwie osoby mogą mieć dokładnie takie same powtórzenia w dwunastu sekwencjach, to 48 na 10 miliardów. Używanie palców DNA do identyfikacji osoby działa nawet na bliźniakach. Chociaż ich sekwencje DNA mogą być takie same, mają unikalne wzory na wyciągnięcie ręki.
Funkcjonować
Palcowanie DNA stosuje się w testach na ojcostwo i kryminalistyce. Naukowcy mogą pozytywnie zidentyfikować ofiarę lub sprawcę przestępstwa na podstawie DNA pozostawionego na miejscu, rozwiązując przestępstwa, które miały miejsce 20 lub więcej lat temu. Lyle i inni przewidują, że w przyszłości ludzie będą mogli używać palców DNA do osobistej identyfikacji. Obecne badania obejmują diagnozowanie chorób dziedzicznych u noworodków.