Zawartość
Tektonika płyt jest teorią geologiczną, która wyjaśnia zjawisko dryfu kontynentalnego. Zgodnie z teorią skorupa ziemska składa się z płyt kontynentalnych i oceanicznych, które poruszają się po powierzchni planety, spotykając się na granicach płyt. Tektonika płyt powoduje aktywność wulkaniczną, budowę gór, tworzenie rowów oceanicznych i trzęsienia ziemi.
dryf kontynentalny
Teorię dryfu kontynentalnego po raz pierwszy zaproponował Alfred Wegener w 1915 roku. Od dawna zauważono, że linie brzegowe kontynentu zdawały się pasować do siebie jak gigantyczne układanki, zwłaszcza zachodnie wybrzeże Afryki i wschodnie wybrzeże Ameryki Południowej. Wegener wysunął hipotezę, że superkontynent o nazwie Pangea istniał 200 milionów lat temu; ten superkontynent rozpadł się na kilka części kontynentalnych. Od czasu hipotezy Wegenersa zebrano znaczne dowody kopalne i geologiczne, aby zweryfikować teorię dryfu kontynentalnego.
Litosfera i astenosfera
Dryf kontynentalny tłumaczy się aktywnością płyt tektonicznych. Zgodnie z teorią tektoniki płyt, litosfera Ziemi, która składa się ze skorupy i części górnego płaszcza, jest dzielona na płytki, które unoszą się niezależnie na bardziej płynnej astenosferze. Istnieje osiem głównych płyt i wiele mniejszych płyt, które poruszają się względem siebie na granicach płyt. Granice płyt są zdefiniowane jako zbieżne lub zderzające się, rozbieżne lub przekształcające.
Granice płyt i blach
Płyty tektoniczne są podzielone na płyty kontynentalne i oceaniczne. Na zbieżnych granicach subdukcja ma miejsce, gdy jedna płyta ślizga się pod drugą, zawracając materiał płyty do płaszcza. W przypadku zbieżnych płyt oceanicznych zawsze występuje subdukcja. Płyty oceaniczne również zawsze opadają poniżej płyt kontynentalnych, często wytwarzając strefy aktywności wulkanicznej i uszkodzenia trzęsień ziemi, takie jak występują wzdłuż zachodniego wybrzeża Stanów Zjednoczonych. Przy zderzających się płytach kontynentalnych żaden z nich nie może się poddać, co powoduje wzrost skorupy kontynentalnej oraz budowę gór i płaskowyżów. Himalaje są przykładem gór wytwarzanych przez konwergencję lub płyty kontynentalne.
Rozprzestrzenianie się dna morskiego
Gdy litosfera jest poddawana recyklingowi z powodu subdukcji płyt, powstaje dodatkowa skorupa na rozbieżnych granicach płyt. Najbardziej rozbieżne granice występują między płytami oceanicznymi, przy czym największe tworzenie skorupy występuje na grzbietach oceanicznych. Na tych granicach, gdy płyty oddalają się od siebie, aktywność wulkaniczna powoduje, że stopiona magma unosi się z płaszcza, wypełniając otwartą przestrzeń. Aktywność można wyrazić na niektórych rozbieżnych granicach, w wyniku czego powstają wyspy wulkaniczne, takie jak wyspy hawajskie i inne wyspy wulkaniczne Pacyfiku.