Zawartość
Erupcje wulkanów, choć zwykle uważa się je za gwałtowne, wściekłe eksplozje, mogą obejmować spektrum od kataklizmów po łagodne, względnie łagodne wypływy lawy. Erupcje wulkanów są na ogół związane z gorącymi punktami i granicami płyt, które występują w niektórych miejscach na całym świecie. Szczeliny, zwykle znajdujące się wzdłuż granic płyt, zawierają wulkany wytwarzające erupcje o wyraźnym zestawie cech.
Fakty na temat Szczelin
Szczelina to obszar, w którym skorupa ziemska rozprasza się. Kierowany siłami tektonicznymi proces riftingu może z czasem doprowadzić do pojawienia się nowych kontynentów. Szczeliny są często wąskie i mają strome boki. Większość szczelin - i ich wulkany - jest częścią grzbietów oceanu środkowego. Czasami jednak szczeliny mogą znajdować się całkowicie w obrębie dużych mas lądowych. Te rzadkie szczeliny kontynentalne mogą być związane z istniejącymi lub rozwijającymi się granicami płyt lub mogą znajdować się z dala od granic płyt.
Erupcje szczelin
Chociaż w rzadkich przypadkach możliwe jest wystąpienie innych rodzajów erupcji, najczęściej rodzajem erupcji wulkanicznej występującej na szczelinie jest erupcja szczeliny. Erupcje szczelin różnią się od wielu rodzajów erupcji gdzie indziej - podczas gdy większość innych erupcji pociąga za sobą materiał wulkaniczny wyrzucony ze scentralizowanego otworu wentylacyjnego, erupcje szczelin występują wzdłuż wąskiego odcinka linii. W codziennym ujęciu ogólny wzór wulkanów typu non-rift można porównać do okrągłych basenów przydomowych, podczas gdy wulkany szczelinowe są bardziej podobne do basenów kolanowych. Erupcje szczelin występują w części szczeliny leżącej pod szczególnym rodzajem magmy znanej jako magma bazaltowa. Najczęstszy rodzaj magmy w grzbietach oceanu środkowego, magma bazaltowa ma niską lepkość, co oznacza, że jest cienka i cieknąca.
Charakterystyka erupcji wylewowej
Razem cechy niskiej lepkości i niskiej zawartości gazu przyczyniają się do wybuchowych erupcji. Erupcje wybuchowe są przeciwieństwem erupcji wybuchowych. W wybuchowej erupcji lawa wylewa się z wulkanu stosunkowo cicho i łatwo, w przeciwieństwie do gwałtownych wybuchów, które często charakteryzują inne erupcje. Lawa wyrzucana podczas wylewnych erupcji szczelin związanych z szczelinami zwykle nie osiąga dużych wysokości, a większość z nich po prostu wylewa się z boków szczeliny.
Geografia i przykłady
Ponieważ większość szczelin jest częścią grzbietów oceanu środkowego, większość erupcji wulkanicznych w szczelinach występuje pod wodą. Grzbiet środkowoatlantycki - rozbieżna granica płyt oddzielająca płyty, na których leżą Europa i Afryka, od płyt, na których leżą obie Ameryki - jest jednym z głównych miejsc Ziemi na erupcję szczelin. Islandzki naród wyspiarski znajduje się na grzbiecie środkowoatlantyckim, co czyni go jednym z niewielu miejsc na świecie, w których regularnie można obserwować erupcje na lądzie. Największy przepływ lawy w historii zanotowano w wyniku erupcji szczeliny islandzkiego wulkanu. Innym ważnym miejscem szczelinowych wulkanów jest Wschodni Pacyfik, zwany czasem właśnie Pacyfikiem, grzbietem oceanu, który biegnie w przybliżeniu równolegle do zachodniego wybrzeża Ameryki Południowej. Erupcje szczelin występują również na lądzie w częściach Afryki Wschodniej, gdzie naukowcy podejrzewają, że zaczyna się tworzyć rozbieżna granica. Słynna na całym świecie góra Kilimandżaro i góra Kenia są częścią tego systemu wulkanicznych szczelin.