Polaryzacja molekularna występuje, gdy atomy o różnych szybkościach elektroujemności łączą się w sposób, który powoduje niesymetryczny rozkład ładunku elektrycznego. Ponieważ wszystkie atomy mają pewną ilość elektroujemności, mówi się, że wszystkie cząsteczki są w pewnym stopniu dipolem. Jednak gdy cząsteczka ma strukturę symetryczną, ładunki znoszą się nawzajem, w wyniku czego powstaje cząsteczka niepolarna. To samo dzieje się, gdy wszystkie atomy w cząsteczce zawierają tę samą elektroujemność.
Określ elektroujemność każdego z atomów za pomocą układu okresowego pierwiastków. Jeśli wszystkie atomy mają taką samą elektroujemność, wówczas cząsteczka jest domyślnie niepolarna. Biorąc pod uwagę cząsteczkę CH4, węgiel (C) ma elektroujemność 2,5, a wodór (H) ma jeden z 2,1. Biorąc pod uwagę cząsteczkę NH3, azot (N) ma elektroujemność 3,0. Biorąc jednak pod uwagę cząsteczkę NCl3, azot i chlor mają tę samą elektroujemność 3,0, więc cząsteczka jest niepolarna.
Narysuj cząsteczkę metodą diagramu kropkowego Lewisa. Policz liczbę elektronów walencyjnych każdego atomu. Ułóż atomy tak, aby ten o największej elektroujemności znajdował się w centrum. Połącz atomy pojedynczymi wiązaniami elektronowymi i usuń te elektrony z wartościowości. Ustaw pary elektronów wokół atomów zewnętrznych, aż osiągniesz oktet, a następnie usuń te elektrony z liczby. Umieść pozostałe elektrony wokół atomu w centrum.
Określ polaryzację cząsteczek, sprawdzając ich symetrię. Biorąc pod uwagę przykład, cząsteczka CH4 ma kształt czworościenny, który jest symetryczny. Zatem jest niepolarny. Z drugiej strony cząsteczka NCl3 ma kształt piramidy, więc jest polarna. Zasadniczo cząsteczki o kształcie liniowym, trygonalnym i czworościennym są niepolarne, zaś atomy o kształcie piramidy i litery V są biegunowe.