Zawartość
Lepkość płynu odnosi się do tego, jak łatwo porusza się pod wpływem stresu. Wysoce lepki płyn będzie się poruszał mniej łatwo niż płyn o niskiej lepkości. Termin płyn odnosi się do cieczy i gazów, z których oba mają lepkość. Dokładne przewidywanie i pomiar zachowania płynu w ruchu jest niezbędne przy projektowaniu wydajnych instalacji i urządzeń przemysłowych.
Definicja techniczna
Płyn w ruchu przylega do powierzchni naczynia, przez które przepływa. Oznacza to, że prędkość płynu musi wynosić zero na ścianie rury lub pojemnika. Prędkość płynu wzrasta od powierzchni naczynia, więc płyn faktycznie przemieszcza się przez naczynie warstwami. Odkształcenie tego płynu nazywa się ścinaniem: płyn jest ścinany, gdy przechodzi on przez twardą powierzchnię. Odporność na ścinanie z płynu nazywa się lepkością.
Przyczyna lepkości
Lepkość jest spowodowana tarciem w płynie. Jest to wynik sił międzycząsteczkowych między cząsteczkami płynu. Te siły międzycząsteczkowe opierają się ruchowi ścinającemu płynu, a lepkość płynu jest wprost proporcjonalna do siły tych sił. Ponieważ ciecz jest bardziej uporządkowana niż gaz, wynika z tego, że lepkość dowolnej cieczy musi być znacznie wyższa niż lepkość dowolnego gazu.
Współczynnik lepkości
Każdy płyn ma swoją specyficzną lepkość, a jej miara nazywana jest współczynnikiem lepkości, oznaczonym grecką literą mu. Współczynnik jest wprost proporcjonalny do wielkości naprężenia wymaganego do ścinania płynu. Lepki płyn wymaga dużo stresu lub ciśnienia, aby się poruszać; ma to rację, ponieważ gruby płyn mniej odkształca się cienki płyn. Różnica prędkości płynu między krawędzią kontaktową (gdzie wynosi zero) a środkiem jest kolejną miarą lepkości. Ten gradient prędkości jest niewielki dla lepkich płynów, co oznacza, że prędkość nie jest znacznie większa w środku niż w kierunku jego krawędzi.
Ciepło wpływa na lepkość
Ponieważ lepkość wynika z interakcji międzycząsteczkowych, na tę właściwość ma wpływ ciepło, biorąc pod uwagę, że ciepło jest wynikiem energii kinetycznej cząsteczek w płynie. Jednak ciepło ma zupełnie inny wpływ na ciecze i gazy. Podgrzanie cieczy powoduje większe oddzielenie jej cząsteczek, co oznacza osłabienie sił między nimi. W konsekwencji lepkość cieczy zmniejsza się po jej podgrzaniu. Ogrzanie gazu powoduje odwrotność. Szybciej poruszające się cząsteczki gazu częściej zderzają się ze sobą, co prowadzi do wzrostu lepkości.